به وب سایت دپارتمان حقوقی تخصصی مشهد وکالت و صفحه داوری تخصصی خوش آمدید.
در کنار شما هستیم تا اطلاعات مفید و موثری در خصوص دادخواست حقوقی را در قالب مطالب عمومی و تخصصی به همراه نمونه های عملی با شما عزیزان به اشتراک بگذاریم. بر این باور هستیم کسب اطلاعات کامل ازموضوع و نحوه نگارش و تنظیم دادخواست حقوقی و نیز قوانین و مقررات حاکم بر آن و رویکرد رویه قضایی، قطعا باعث کسب نتایج موفقیت آمیز در اقدامات حقوقی شهروند آگاه به مسایل حقوقی خواهد شد.
در صفحه دادخواست حقوقی تلاش می کنیم مطالب حقوقی مربوط و مرتبط با موضوع و نیز پرسش های متداول را با ذکر منابع و مستندات قانونی، رویه قضایی، نظرات اندیشمندان حقوق و دکترین حقوقی به زبان ساده توضیح دهیم. برای شروع، با برخی پرسش های متداول و عمومی شروع خواهیم کرد و به تدریج مسایل و مطالب عمومی و تخصصی بیشتری را به آن اضافه خواهیم کرد.
فهرست مطالب
این فهرست ادامه دارد
تنظیم دادخواست حقوقی، اولین و مهمترین اقدام برای طرح دعاوی حقوقی یا برخی درخواست های حقوقی است. به عبارت دیگر، دادخواست حقوقی اولین پیش نیاز اعلام رسمی به مراجع قضایی جهت رسیدگی قانونی است.
ماده 48 قانون آیین دادرسی مدنی مقرر می نماید:
شروع رسیدگی در دادگاه مستلزم تقدیم دادخواست می باشد.
موضوع تنظیم دادخواست حقوقی و رعایت شرایط دادخواست از جهات بسیار مهمی قابل توجه است. به عنوان مثال همانطور که می دانیم رسیدگی های قضایی در نظام حقوقی ایران زمان بر ، پر استرس و علی الاصول پرهزینه است. فرض کنید شخصی مبادرت به تقدیم دادخواست حقوقی به مراجع قضایی نموده در حالی که شرایط شکلی یا ماهوی دادخواست را رعایت نکرده است. به نظر شما نتیجه چه خواهد شد؟
درست حدس زدید. رد دادخواست، ابطال دادخواست و یا صدور حکم بر بی حقی خواهان پرونده تنها بخشی از آثار قانونی و ضمانت اجرا های دادخواست حقوقی ناقص یا دادخواست حقوقی نادرست است.
|
تنظیم دادخواست حقوقی، موضوعی کاملا فنی، تخصصی و بسیار حساس است که تنظیم آن فقط توسط وکلای پایه یک دادگستری که مسلط به دانش حقوقی ، تخصص و تجربه هستند، اکیدا توصیه می شود. |
دادخواست حقوقی به بیان ساده عبارت از سندی است که تقدیم آن به مراجع قضایی یا شبه قضایی برای شروع به رسیدگی ضرورت داشته و باید مطابق قانون تنظیم شده و شرایط دادخواست در آن رعایت گردد والا با صدور رای مقتضی مطابق قانون نسبت به آن تصمیم گیری می شود.
همانطور که می دانیم امروزه بطور معمول تقدیم دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا درگاه خدمات الکترونیک قضایی به آدرس https://adliran.ir برای دادگاه ها یا سایر مراجع رسیدگی کننده ارسال می شود.
ممکن است سوال بپرسید:
یک دادخواست حقوقی صحیح چگونه تنظیم می شود و نحوه تنظیم صحیح و شرایط آن چیست؟
در پاسخ باید گفت:
دادخواست حقوقی و نحوه تنظیم آن از 2 جهت اساسی و مهم در دادگاه مورد بررسی قرار می گیرد:
اول: از نظر شکلی دوم : از نظر ماهوی
اول: شرایط شکلی دادخواست
نگارش دادخواست حقوقی باید حاوی مندرجات قانونی باشد والا حسب مورد با ضمانت اجرا های متفاوت قانونی مواجه می شود.
ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص شرایط دادخواست مقرر می نماید:
دادخواست باید به زبان فارسی در روی برگهای چاپی مخصوص نوشته شده و حاوی نکات زیر باشد:
۱ - نام، نام خانوادگی، نام پدر، سن، اقامتگاه و حتی الامکان شغل خواهان.
تبصره - در صورتی که دادخواست توسط وکیل تقدیم شود مشخصات وکیل نیز باید درج گردد.
۲ - نام، نام خانوادگی، اقامتگاه و شغل خوانده.
۳ - تعیین خواسته و بهای آن مگر آن که تعیین بهاء ممکن نبوده و یا خواسته، مالی نباشد.
۴ - تعهدات و جهاتی که به موجب آن خواهان خود را مستحق مطالبه می داند به طوری که مقصود واضح و روشن باشد.
۵ - آنچه که خواهان از دادگاه درخواست دارد.
۶ - ذکر ادله و وسایلی که خواهان برای اثبات ادعای خود دارد، از اسناد و نوشتجات و اطلاع مطلعین و غیره، ادله مثبته به ترتیب و واضح نوشته می شود و اگر دلیل، گواهی گواه باشد، خواهان باید اسامی و مشخصات و محل اقامت آنان را به طور صحیح معین کند.
۷ - امضای دادخواست دهنده و در صورت عجز از امضاء، اثر انگشت او.
تبصره ۱ - اقامتگاه باید با تمام خصوصیات از قبیل شهر و روستا و دهستان و خیابان به نحوی نوشته شود که ابلاغ به سهولت ممکن باشد.
تبصره ۲ - چنانچه خواهان یا خوانده شخص حقوقی باشد، در دادخواست نام و اقامتگاه شخص حقوقی، نوشته خواهد شد.
همانطور که ملاحظه می کنید، قانونگذار در ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی علاوه بر تاکید به فارسی بودن دادخواست، سایر الزامات قانونی را در 7 بند و 2 تبصره بیان نموده است. در مقالات حقوقی متعدد وب سایت مشهد وکالت بطور مفصل و تخصصی در مورد ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی به ویژه بند های 6-5-4-3 خواهیم پرداخت.
|
نکته مهم: دادگاه در صورتی تکلیف به رسیدگی دارد که دعوا و دادخواست، مطابق قانون تنظیم و درخواست شده باشد در غیر اینصورت دادگاه مکلف به رسیدگی نیست. |
در اینجا سوال مهم دیگری وجود دارد این که اگر دادخواست ناقص باشد چه اتفاقی می افتد؟ در ذیل به این پرسش پاسخ می دهیم.
در پاسخ به این سوال باید گفت تمام مصادیق ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی ضمانت اجرای یکسانی ندارند و در واقع با 3 وضعیت متفاوت روبرو هستیم.
اول: وضعیتی که عدم رعایت شرایط، موجب توقیف دادرسی می گردد.
سعید عابدیان وکیل پایه یک دادگستری در مشهد وکالت، توقیف دادخواست را این گونه تعریف می کند:
توقیف دادخواست به وضعیتی گفته می شود که دادرسی به دلیل ایرادات و نواقص قانونی موجود در دادخواست تا رفع کامل آنها، به جریان نمی افتد. این ایرادات توسط مدیر دفتر شعبه شناسایی و طی ابلاغیه دادگستری ظرف 2 روز به اطلاع خواهان پرونده می رسد تا خواهان پرونده ظرف 10 روز نسبت به رفع نقص اقدام نماید در غیر اینصورت مدیر دفتر شعبه دادگاه، قرار رد دادخواست را صادر می نماید.
عدم پرداخت هزینه های دادرسی و یا وجود نواقص دادخواست مندرج در بند های دوم تا ششم ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی از جمله موارد توقیف دادخواست است.
توقیف دادرسی بر اساس ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی در صورت عدم رعایت بند های 2 تا 6 از ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی محقق می شود. بند 2 ماده 53 قانون آیین دادرسی مدنی صراحتا به این موضوع اشاره می نماید.
ماده 53 قانون آیین دادرسی مدنی مقرر می کند:
در موارد زیر داد خواست توسط دفتر دادگاه پذیرفته می شود لکن برای به جریان افتادن آن باید به شرح مواد آتی تکمیل شود:
۱ - درصورتی که به دادخواست و پیوستهای آن برابر قانون تمبر الصاق نشده یا هزینه یاد شده تأدیه نشده باشد.
۲ - وقتی که بندهای (۲، ۳، ۴، ۵ و ۶) ماده (۵۱) این قانون رعایت نشده باشد.
دوم: وضعیتی که عدم رعایت شرایط، موجب رد فوری دادخواست می گردد.
رد فوری دادخواست به این مفهوم است که چنانچه دادخواست تقدیمی به دادگاه، برخی از مندرجات الزامی تصریح شده در ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی را نداشته باشد، مدیر دفتر شعبه دادگاه بدون ارسال هرگونه ابلاغ یا اخطاریه ای به خواهان پرونده، قرار رد دادخواست را صادر می نماید.
ماده 56 قانون آیین دادرسی مدنی مقرر می کند:
هرگاه در دادخواست، خواهان یا محل اقامت او معلوم نباشد ظرف دو روز از تاریخ رسید دادخواست به موجب قراری که مدیر دفتر‌دادگاه و در غیبت مشارالیه جانشین او صادر می‌کند، دادخواست رد می شود.
سوم: وضعیتی که عدم رعایت شرایط، فاقد ضمانت اجرا است.
با وجود اینکه ماده 51 قانون آیین دادرسی مدنی تصریح می کند دادخواست باید به زبان فارسی بوده و روی برگهای چاپی مخصوص تنظیم شود و امضای دادخواست دهنده نیز ضرورت دارد، ولی در قانون ضمانت اجرایی برای عدم رعایت آنها تصریح نشده است.
البته این بدین معنا نیست که دادخواست بدون درج آنها صحیح است بلکه عدم رعایت شرایط بالا سبب می شود تا اساسا دادخواست به معنای حقوقی نبوده و قابل ثبت و پذیرش نباشد.
دوم: شرایط ماهوی دادخواست
بروز رسانی این صفحه ادامه دارد
