بررسی موضوع مرور زمان در تصرف عدوانی کیفری
با توجه به اینکه جرم تصرف عدوانی از جمله جرایم تعزیری درجه شش محسوب می شود، در صورتی که از تاریخ وقوع جرم تصرف عدوانی به مدت پنج سال هیچ گونه اقدام تحقیقی یا تعقیبی صورت نگیرد یا اینکه از تاریخ آخرین اقدام تعقیبی یا تحقیقی تا انقضای این موعد پنج ساله به صدور حکم قطعی منجر نشود قاعدتا این جرم مشمول مرور زمان تلقی می گردد و قابل پیگیری نمی باشد…
نکته ی حائز اهمیت اینست که رأی وحدت رویه ۶۵۹ مورخ ۷/۳/۸۱ بزه تصرف عدوانی را از شمول مرور زمان خارج دانسته است این در حالیست که در قانون جدید مشخص نشده که آیا این جرم مشمول مرور زمان قرار می گیرد یا نه و آیا بایستی حد نصاب و ارزش ريالی آن مورد محاسبه قرار گیرد یا خیر.
در واقع در قانون جدید مجازات اسلامی در خصوص اینکه آیا جرایمی که استمرار و ادامه دارند ( جرایم مستمر ) مشمول مرور زمان تصرف عدوانی می باشند یا نه هیچ گونه بحثی مطرح نشده است.
در رابطه با اینکه جرم تصرف عدوانی جرمی آنی است یا مستمر بین علمای حقوق اختلاف نظر وجود دارد. عده ای تصرف عدوانی را جرمی آنی دانسته و مرور زمان را شامل این جرم می دانند اما عده ای دیگر تصرف عدوانی را جرمی می دانند که مستمر بوده و از شمول مرور زمان خارج است.
تصرف عدوانی جزء جرایم قابل گذشت است که با رضایت و گذشت شاکی تعقیب آن موقوف می شود. بر اساس ماده ی ۱۰۶ قانون مجازات اسلامی در جرایم تعزیری قابل گذشت هرگاه متضرر از جرم در مدت یک سال از تاریخ اطلاع از وقوع جرم، شکایت نکند، حق شکایت کیفری او ساقط می شود مگر اینکه تحت سلطه ی متهم بوده یا به دلیلی خارج از اختیار، قادر به شکایت نباشد که در این صورت مهلت مزبور از تاریخ رفع مانع محاسبه می شود. هر گاه متضرر از جرم قبل از انقضای مهلت مزبور فوت کند و دلیلی بر صرف نظر وی از طرح شکایت نباشد هر یک از ورثه وی در مهلت شش ماه از تاریخ وفات حق شکایت دارد.
مجازات کیفری تصرف عدوانی یک ماه تا یک سال حبس است، مطابق ماده ی ۱۰۸ قانون مجازات اسلامی، هر گاه اجرای مجازات شروع ولی به هر علت قطع شود، تاریخ شروع مرور زمان، تاریخ قطع اجرای مجازات است و در مواردی که بیش از یک نوبت قطع شود شروع مرور زمان تصرف عدوانی از تاریخ آخرین انقطاع است مگر این که اجرای مجازات بر اثر رفتار عمدی محکوم قطع شده باشد که در این صورت مرور زمان اعمال نمی شود.
تعدادی از جرایم وجود دارند که مشمول مرور زمان تعقیب، مرور زمان صدور حکم و مرور زمان اجرای مجازات نمی شوند. مانند جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور و جرایم اقتصادی شامل کلاهبرداری و جرایم موضوع تبصره ی ماده ی۳۶ قانون مجازات اسلامی با رعایت مبلغ مقرر در آن ماده و همچنین جرایم موضوع قانون مبارزه با مواد مخدر. مواردی که در تبصره ی ماده ی ۳۶ به آن ها اشاره شده مربوط به دولت و حکومت است و حقوق مردم در این موارد مطمح نظر قرار نگرفته و در واقع به نوعی از افراد جامعه دفاعی به عمل نیامده است و همچنین تکلیف آراء غیابی مشخص نگردیده که مشمول مرور زمان قرار می گیرند یا نه؟
همانطور که در مباحث بالا به آن اشاره کردیم قانون مجازات اسلامی جدید در خصوص مرور زمان جرم تصرف عدوانی هیچ گونه ماده ای وضع نکرده و برای دانستن تکلیف این موضوع بایستی به رویه ی قضایی و آراء علمای حقوق مراجعه کرد.
جهت ارتباط با مشهد وکالت می توانید در ساعات اداری از طریق شماره های ذیل تماس حاصل فرمایید:
۰۵۱-۳۷-۶۷-۸۰-۹۰
۰۹۱۵-۸۰-۷۰-۱۶۴
نکته ۱: مشاوره حقوقی به صورت حضوری و با تعیین وقت قبلی از طریق شماره های ارتباطی فوق انجام می گردد. مشاوره حقوقی به صورت تلفنی نیز امکانپذیر است.
نکته ۲ : مشاوره حقوقی به صورت حضوری یا تلفنی دارای هزینه حق المشاوره می باشد.
نکته۳- در مشهد وکالت حق الوکاله قابلیت اقساط دارد.
زمان ملاقات به وقت ایران-مشهد : روز های شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۷ الی ۲۱ می باشد.